Wednesday, May 20, 2015

Het Jazz Festival van 1948 in Nice - deel 1

The Nice Jazz Festival was founded by Hugues Panassié and lasted from the 22 to 28 February 1948. It featured a repertory of traditional jazz, swing, and bop music and was the first international jazz festival. Georg Lankester writes an extended essay about the festival. The text is in Dutch, below follows the first part of the essay, the second part will be published later as well as a translation into English.

Een wereldprimeur

Hugues Pannasié
Begin 1948, toen de grootste ellende van de oorlogsjaren langzaam wegebde, kwam Hot Club de France–president Hugues Panassié op het idee om van 22 t/m 28 februari (dus meteen na het carnaval) een Jazz Festival aan de Riviera te organiseren en wel in Nice. Hij baseerde zich daarbij op het eerdere succes van het filmfestival te Cannes en de ideeën van het comité dat feestelijkheden in de stad Nice organiseerde.

Het zou een absolute première worden, want nooit eerder had een dergelijk festival in de wereld plaatsgevonden. Zelfs de Amerikanen hadden zoiets nog niet georganiseerd.

Maar Pannasié’s initiatief, aangekondigd in het magazine ‘Jazz Hot’, was vooral bedoeld om de traditionele jazz goed naar voren te halen. Want…. ..wat was het geval? Vanaf het begin van de jaren ’40  was in Amerika een nieuwe jazzstroming op gang gekomen, de Bebop. De ‘swing’ was min of meer over z’n hoogtepunt heen.

Charles Delaunay
Secretaris Charles Delaunay (door wiens inspanningen Django Reinhardt bekendheid had gekregen) was bijzonder geboeid door de nieuwe stijl, anders dan Panassié die zelfs de muziek van Django al modern vond. Er tekende zich dus het begin van een conflict af.

Terwijl  Panassié zijn festival sponsorde en musici als Louis Armstrong met z’n ‘All Stars’ band had uitgenodigd, alsmede andere groten als Earl Hines, Barney Bigard, Baby Dodds, Jack  Teagarden, Rex Steward en Mezz Mezzrow, kwam Delaunay met het 17 man tellende orkest van Dizzy Gillespie op de proppen. Bebop trompettist Dizzy was kort vóór het festival door Charles uitgenodigd en nu ontstonden er bij jazzfans twee kampen: traditionele- of moderne jazz.
Dizzy Gillespie, 1948
Dizzy was, vóór hij naar Frankrijk kwam door veel pech achtervolgd. In Parijs verzorgde hij een serie optredens in de befaamde Salle Pleyel. Maar Panassié, die het eerste concert bijwoonde,  was uiterst negatief en oordeelde glashard dat dit geen jazz was. Bij volgende optredens kwam het tot rellen tussen vóór- en tegenstanders en moest de gendarmerie er zelfs aan te pas komen.


In de maand voorafgaand aan het Festival  speelde Django in het ABC cabaret, vlakbij de Hallen. Dizzy ging er op een avond na zijn optreden heen. Hij trof de gitarist samen met bassist Emmanuel  Soudieux. Django was blij verrast, want hij had de trompettist tijdens zijn  bezoek aan Amerika in 1946 al ontmoet en de twee musici waren goed bevriend geraakt en bewonderden elkaar. 
Dizzy Gillespie & Django Reinhardt
Spontaan kwam het die nacht tot een jam-session waarvan Soudieux zich herinnert hoe geweldig beide musici om beurten soleerden en wat een plezier ze eraan beleefden.

Delaunay regelde ook een optreden voor Dizzy in Marseille plus – als eerder vermeld – deelname aan het grote jazz-evenement in Nice.

Festival program
Jazz en entertainment

Nu iets over het eigenlijke festival: Om zoveel mogelijk publiek naar dit gebeuren te trekken had men de eerste dagen zalen waar, op de muziek van beroemde orkesten, kon worden gedanst, terwijl er later die week concerten konden worden bijgewoond.

Hotel Negresco
Het waren vooral de Amerikanen die in grote Negresco zalen de danslustigen vermaakten. Maar ettelijke bandleden hielden – tot genoegen van veel Fransen - na afloop op andere plaatsen jam-sessions, zoals bij “Monte-Christo” of bij “Christies”. Die veelal  bekende Amerikaanse muzikanten werden met bewondering bekeken en met alle égards door het personeel behandeld. Vooral de drummer van Armstrong’s orkest, Sidney Catlett en zangeres Velma Middleton zorgden voor verbazing van de Negresco staf als ze de duurste drankjes bestelden of om 4 uur in de ochtend zin hadden in sardientjes in olijfolie.
Hotel Negresco: l-r: Louis Vola, Barney Bigard, Django Reinhardt, Earl Hines, Stéphane Grappelli, Sidney Catlett, Arwell Shaw
En er was natuurlijk enorme aandacht en lof voor “Satchmo” en in iets mindere mate voor de bekende Franse artiest Boris Vian. Aardig om te vertellen is nog dat er ook jonge Europese jazzmusici waren als Humphrey Lyttlelton en Toots Thielemans die – zoals we weten - later grote furore zouden maken.

Tijdens  de ‘Nuit de Jazz’ was er ook nog een ‘Tour de Chant’ met Fransen als Yves Montand, Suzy Delaire en de uit Nice afkomstige Henri Betti; dit alles trok natuurlijk extra veel  publiek. De zaal bood daarvoor ruimte aan 600 bezoekers, waarbij elke plaats 5000 francs kostte.

Georg Lankester

--- 
Jo
keepitswinging.domain@gmail.com


Retrospect Keep Swinging (old) Oscar Aleman Choro Music Flexible Records Hit of the Week-Durium Friends of the Keep Swinging blog Keep Swinging Contributions

No comments:

Post a Comment